Conversation Pieces
Supergau Festival - 26/5 t/m 4/6 2023
Als kunstenaar ben ik geïnteresseerd in sociale thema's. In Lungau heb ik onderzoek gedaan naar 'landvlucht'. Zo heet het wanneer jongeren het platteland verruilen voor de grote stad. Deze regio in Oostenrijk heeft een rijk cultureel verleden, maar hoe ziet haar toekomst er eigenlijk uit? Tijdens het Supergau Festival initieerde ik locatiespecifieke 'Conversation Pieces' om de toekomst voor te stellen en te bespreken.
Hieronder vindt u een mindmap met mijn onderzoek.
In een vroeg stadium van mijn research raakte ik gefascineerd door het fenomeen 'landvlucht'. Jongeren gaan studeren in steden als Salzburg, Wenen of Graz en keren daarna vaak niet meer terug. Door het ontbreken van efficiënt openbaar vervoer is verhuizen voor deze jongeren de enige optie. Lokale voorzieningen komen hierdoor onder druk te staan. De rurale brain drain is een wereldwijd probleem en heeft alles te maken met globalisering en het aantrekken van talent. Kan Lungau het tij nog keren?
"De krachtigste motor voor verandering is het oproepen van verlangen naar verandering. Verbeeldingskracht is daarbij essentieel. Niet de wereld bepaalt wie we zijn, maar omgekeerd, met onze verhalen vormen we de wereld." Floris Alkemade.
In 2022 en 2023 verbleef ik verschillende keren in Lungau. Ik correspondeerde met jongeren en wisselde op locatie van gedachten over de mogelijke oorzaken van deze vlucht naar de stad. Hoewel de nadruk in dit gebied ligt op toerisme, land- en bosbouw, ontbreken met name carrièremogelijkheden voor hoog opgeleide vrouwen. Visueel ademt deze regio een rijk cultureel verleden, maar hoe ziet haar toekomst er eigenlijk uit?
"The places that will be most able to absorb new energies will be those that are both open to diversity and also capable of internalizing the externalities that the creative economy gives rise to." The flight of the creative class by Richard Florida.
Van een brain drain naar een brain gain? Ik ben er van overtuigd dat kunst tot nieuwe perspectieven kan leiden. Daarom heb ik in Lungau een dialoog opgestart en de hieronderstaande locatiespecifieke 'Conversation Pieces' ontwikkeld. Deze voorbeelden maakten het mogelijk om tijdens het Supergau Festival, van 26 mei t/m 4 juni 2023, een mogelijke toekomst voor te stellen en te bespreken.
In het onderzoek 'Land zonder dochters' van Isabel Stumfol (ruimtelijk planner) las ik dat landvlucht
overwegend vrouwelijk is. In het landelijk gebied ontbreken banen voor hoog opgeleide vrouwen. Ook wijst het onderzoek van Stumfol op de vele mannelijke burgemeesters. In de 15 gemeenten van Lungau is maar 1 vrouwelijke burgemeester. Dit roept de vraag op hoe de belangen van vrouwen worden behartigd? Een recente studie van Plan International laat zien dat meisjes en jonge vrouwen over de hele wereld zich niet vertegenwoordigd voelen in de politiek, zij zien de "politieke arena" als door mannen gedomineerd.
Terwijl de meeste jongeren vertrekken om in de stad te studeren is het interessant om na te denken hoe deze migratie kan worden omgedraaid? In Sankt Michael im Lungau zijn immers alle elementen voor een goede leeromgeving aanwezig. Schone lucht, stilte en concentratie, ruimte om te studeren en daarnaast zijn er nieuwe sportfaciliteiten in aanbouw. Stel je voor dat studeren op het platteland het wint van de stad? Misschien kan dan ook het nachtleven nieuw leven worden ingeblazen.
In Lungau is iedereen voor mobiliteit aangewezen op de auto. Wanneer je te jong bent om auto te rijden, of wanneer de kostwinner de auto gebruikt om naar het werk te gaan, dan is het moeilijk om je in deze regio te verplaatsen. Studeren in de stad betekent vrijwel altijd verhuizen, terwijl Salzburg met de auto in 1 uur is te bereiken. Het ontbreken van adequaat openbaar veroer ontneemt tevens het toerisme een duurzame mogelijkheid om vakantie te vieren in Lungau. Wat betekent het wanneer Zederhaus met een snelle treinverbinding de toegangspoort tot Lungau wordt?
"De bouw duurde slechts 316 dagen en toen was 76 kilometer spoorlijn van Unzmarkt naar Mauterndorf, inclusief tunnels en bruggen, voltooid: op 8 oktober 1894 werd de Murtalbahn officieel geopend. Daar waren de mensen van Lungau blij mee, maar ze waren niet geheel tevreden. De spoorverbinding bracht hen alleen naar Steiermark. Plannen om de Murtalbahn met de Giselabahn te verbinden en zo een verbinding met de hoofdstad tot stand te brengen mislukten wegens geldgebrek. Zelfs de variant van het ontsluiten van Lungau met de Tauernbahn werd niet gehoord." Iris Butscher, Salzburger Nachrichten. [link]
Cocreatie begint met een thema dat ons bezighoudt. In Lungau heb ik verschillende mooie mensen ontmoet die deze regio en haar toekomst een warm hart toedragen. Ik wil iedereen bedanken voor hun deelname in het project, voor het vertrouwen en het delen van uw verhaal. Zonder uw inbreng was dit kunstwerk niet mogelijk. Ik hoop dat dit initiatief een open uitnodiging is om met elkaar in contact te blijven om samen aan maatschapplijke doelen te werken.